Phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá

Phát triển đội tàu khai khẩn hải sản là nghề có từ lâu đời và là thế mạnh của các tỉnh Bình Định , Phú Yên và Khánh Hòa. Ngư dân trong vùng có nhiều kinh nghiệm , giàu bản lãnh , cương cường bám biển làm ra , vừa khai khẩn tài nguyên , vừa trông coi chủ quyền biển đảo của sơn hà. Những năm gần đây , khai khẩn hải sản khu vực của các xứ sở đã có những biến chuyển mạnh về năng lực đánh bắt , quy mô làm ra cũng như chuyển nhượng cơ cấu theo hướng đương đại hóa. Đến nay , tỉnh Khánh Hòa có hơn 10.100 tàu cá các loại , trong đó , có gần 1.000 tàu đánh bắt xa bờ; năm 2012 , sản lượng đánh bắt đạt 102 nghìn tấn , tăng 19 , 6% so năm trước. Tỉnh Bình Định có gần 8.000 tàu , thuyền đánh cá , tổng công suất khoảng 230.000 CV , trong đó tàu , thuyền đánh bắt hải sản ở vùng biển xa bờ chiếm khoảng 59%; năm 2012 , sản lượng đánh bắt đạt hơn 173 nghìn tấn , tăng 7 , 4%. Tỉnh Phú Yên có 7.310 tàu cá đăng kí , trong đó tàu công suất từ 90 đến dưới 400 CV có 936 chiếc , từ 400 CV trở lên có 16 chiếc; sản lượng đánh bắt năm 2012 đạt gần 50 nghìn tấn , tăng 9 , 5%. Đánh bắt xa bờ hiệu quả , hai năm qua , ngư dân tỉnh Bình Định đầu tư hơn 500 tỷ đồng đóng mới nhiều tàu cá từ 250 đến 400 CV , cá biệt có chủ tàu đóng mới tàu công suất 800-900 CV. Hiện , đã có 70% số tàu đánh cá trang bị máy thông tin giao thông , 60% số tàu trang bị định vị vệ tinh , 40% số tàu trang bị máy đo sâu dò cá. Các huyện Hoài Nhơn , Phù Mỹ , TP Quy Nhơn đã xây dựng được 242 tổ kết đoàn làm ra trên biển , với 814 tàu tham gia. Hưng thịnh đội tàu , thuyền đánh bắt xa bờ hiện nay không làm chuyên biệt một nghề như trước mà làm nhiều nghề. Tổ tàu , thuyền của ông Nguyễn Văn Ái ( huyện Phù Mỹ ) có bốn tàu , trong đó có một tàu công suất 900 CV , một tàu 800 CV và hai tàu 450 CV. Năm 2012 , doanh số của tổ làm ra này đạt 20 tỷ đồng , lãi ròng 10 tỷ đồng. Nâng cấp cảng cá Cùng với phát triển đội tàu khai khẩn , lợi thế có đường bờ biển dài , nhiều cửa bể , các tỉnh Bình Định , Phú Yên và Khánh Hòa đã xây dựng được nhiều cảng cá. Điều rõ ràng là tuy đã được đầu tư cải tạo , nâng cấp , nhưng hệ thống giao thông cảng cá các xứ sở vẫn còn nhiều bất cập , chưa đáp ứng được request. Theo Giám đốc Ban quản lý Cảng cá Quy Nhơn Đào Xuân Thiện , thời khắc này , đổ đồng mỗi ngày có khoảng từ 300 đến 400 lượt tàu , thuyền của ngư dân vào bán sản phẩm và lấy tổn ( nhiên liệu , vật tư , cần thiết phẩm ) trở ra khơi. Mỗi ngày có khoảng 30 "chủ nậu" trong và ngoài tỉnh trực ban mua cá. Tuy nhiên , còn nhiều việc phải làm để nâng cao chất lượng việc cung cấp nhiên liệu , nước , đá lạnh chất lượng cao; thu mua , chế biến , xuất cảng trực tiếp tại cảng cá. Những năm gần đây , tỉnh Khánh Hòa đã tập trung nhiều nguồn lực để đầu tư phát triển các khu hậu cần nghề cá , cảng cá; trong đó có năm cảng cá , gồm: Hòn Rớ , Vĩnh Lương , Vĩnh Trường ( Nha Trang ) , Đá Bạc ( Cam Ranh ) , Đại Lãnh ( Vạn Ninh ). Tuy nhiên , hiện nay , các cá này đang quá tải , gây môi trường ô nhiễm môi trường. Cảng cá Hòn Rớ thường xuyên diễn ra tình trạng hàng chục tàu phải tập hợp bốn đến năm giờ mới được cập bến. Còn Cảng cá Vĩnh Lương thì hoạt động mua bán thuỷ sản diễn ra rất lộn xộn , thiếu vệ sinh , do không có nhà phân loại , không có hệ thống cấp nước , xử lý nước thải. Giám đốc trung tâm Quản lý khai thác các công trình thủy sản Khánh Hòa Thân Văn Quy chia sẻ: "Hiện nay , ngoài Cảng cá Hòn Rớ đạt Các quy định cảng cá loại 1 , các cảng còn lại đều thuộc loại 2 , 3. Ngoài Cảng cá Vĩnh Trường nằm trong diện quy hoạch không thể đầu tư , Cảng cá Vĩnh Lương , Đá Bạc , Đại Lãnh chưa đạt Các quy định của ngành. Trong đó , Đại khái các cảng chưa được đầu tư xây dựng kho lạnh , nhà điều hành , nhà phân loại cá , hệ thống cấp thoát nước , xử lý nước thải... Do thiếu vốn , cho nên các công trình cảng cá thường được đầu tư chắp nối từng thời kì. Trong kế hoạch phát triển , năm 2013 , tỉnh Khánh Hòa tiếp đầu tư xây dựng , nâng cấp một số cảng cá ( như: Vĩnh Lương , Hòn Rớ , Đại Lãnh ) với tổng vốn đầu tư hơn hai triệu USD. Tuy nhiên , việc triển khai thực hiện Vẫn nhiều khó khăn". Ở tỉnh Phú Yên lại có trường hợp cảng cá xây xong không có tàu vào. Đó là Cảng cá Tiên Châu , xã An Ninh Tây , huyện Tuy An , được đưa vào sử dụng từ năm 2006 , với tổng nguồn vốn đầu tư gần 30 tỷ đồng. Theo thiết kế , đây là cảng cá hiện đại , tiếp thu Ngày ngày khoảng 300 lượt tàu có công suất đến 500 CV cập cảng , với lượng hàng thủy sản từ 6.000 đến 10.000 tấn. Thế nhưng , đến nay , cảng cá này đã trở thành... "công viên" cho ngư gia trong vùng dạo chơi , tập thể dục. Ngày ngày , hàng trăm tàu khai thác cá vào cửa biển nhưng không vào Cảng cá Tiên Châu , nhưng mà đi vòng đến bến cá nhỏ ở thôn 5 , xã An Ninh Đông để tiêu thụ sản phẩm và tiếp thu vật tư , chất đốt. Giải thích việc tàu cá không vào , bà con ngư gia cho biết , cảng này xây dựng chưa phù hợp , bất tiện , thậm chí không bảo đảm an toàn cho tàu , thuyền khi cập cảng. Trái lại , cảng cá phường 6 , TP Tuy Hòa lại đang quá tải nghiêm trọng. Chủ toạ Nghiệp đoàn nghề cá phường 6 Phan Thuẫn cho biết , ở đây không còn chỗ cho hơn 360 chiếc tàu công suất lớn neo đậu , chưa nói đến việc vào cảng mua bán , bốc dỡ hàng hóa. Nhiều phương tiện phải neo đậu dọc theo kè của đường Bạch Đằng , gây lộn xộn , khó khăn trong quản lý , nhiều tàu phải đi nơi khác , làm tăng chi phí xăng dầu , giảm lợi nhuận... Còn Cảng cá Dân Phước chỉ dài 56 , 6 m , rộng 12 , 2 m , chỉ đủ đáp ứng mỗi lượt chưa tới 30 tàu bè ra vào cập bến , trong lúc thị xã Sông Cầu hiện có tới 3.200 tàu , thuyền lớn nhỏ. Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên Biện Minh Tâm cho biết: khó khăn lớn nhất là việc huy động các nguồn vốn để xây dựng , nâng cấp hệ thống các cảng cá. Nhiều trường hợp , như cảng cá phường 6 chẳng hạn , dù biết có những bất cập , quá tải nảy sinh nhưng "lực bất tòng tâm". Mở mang dịch vụ hậu cần đảo xa Từ nhiều năm nay , trung tâm dich vu hau can nghe ca la gi nghề cá đảo Đá Tây - Trường Sa - DK1 và âu tàu tại đảo Song Tử Tây ( thuộc huyện Trường Sa , tỉnh Khánh Hòa ) đã là những Tấm giấy ghi tên tuổi tin cẩn của ngư gia đánh bắt khơi xa trong cung ứng nhu yếu phẩm , nước ngọt , chất đốt , cứu nạn , cứu hộ , sửa sang tàu cũng như cấp cứu , điều trị cho ngư gia mỗi khi bị tai nạn , đau ốm. Âu tàu tại đảo Song Tử Tây có sức chứa 100 chiếc thuyền công suất lớn vào tránh trú bão , tiếp chất đốt hoặc sửa sang. Còn trung tâm dich vu hau can nghề cá đảo Đá Tây có nhiều tàu lớn làm nhiệm vụ cung cấp chất đốt , hàng nhu yếu phẩm và thu mua thuỷ sản cho ngư dân; song song thực hiện sự vụ cứu hộ khi ngư gia gặp nạn trên biển. Ở đây , nhu yếu phẩm , chất đốt được bán với giá ngang bằng ở đất liền. Nước sạch sinh hoạt được cấp miễn phí. Tàu , thuyền ngư gia bị hỏng hóc được sửa sang miễn phí. Trong thời gian tàu vào tránh , trú bão , ngư gia được sắp xếp chỗ nghỉ , chăm chút sức khỏe , giải trí. Năm 2012 , trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá là gì nghề cá tại đảo Đá Tây tiếp thu gần 2.000 lượt tàu , thuyền ngư gia vào bán cá; mua nhu yếu phẩm cũng như trú , tránh gió bão. Nhiều ngư gia cho biết , quá khứ , khi tàu bị hỏng hóc , hoặc hết chất đốt , lương thực đều phải quay về đất liền , mất nhiều thời gian , công sức , lại rất tốn kém. Nhờ có các khu hậu cần này , ngư gia có thể bám ngư trường dài ngày hơn , sản lượng khai thác nhiều hơn , chi phí sản xuất thấp hơn , cho nên lương lậu cũng cao hơn. Giám đốc công ty TNHH MTV dịch vụ khai thác thuỷ sản Biển Đông Lương Quốc Vinh khẳng định: công ty đang gắng gỏl nâng cao gia chi dĩ chất lượng danh thiếp dịch vụ hậu cần nghề cá cho tàu của ngư gia Việt Nam đánh bắt , lưu trú dài ngày tại các khu vực đảo thuộc quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Có thể nói , ngày nay , cơ sở hạ tầng , dịch vụ hậu cần nghề cá là gì nghề cá các lĩnh vực sản xuất thủy sản , gồm khai thác , nuôi trồng và chế biến - thương mại thủy sản ở các tỉnh Bình Định , Phú Yên và Khánh Hòa đã được quan tâm quy hoạch , đầu tư , từng bước tạo cơ sở kiên cố cho phát triển. Để ngành thủy sản vùng Nam Trung Bộ phát triển một cách đồng bộ , cơ sở hạ tầng cũng như dịch vụ hậu cần nghề cá nghề cá cần được tập kết đầu tư đúng mức , có trọng điểm , trọng điểm , phù hợp với tình hình thực tế của từng Vùng đất.